شہید ہوش محمد شیدی . مرسوں مرسوں سندھ نہ ڈیسوں

ـــــــ اردو ــــــ
دن رات صدیوں سے ہوتے آ رہے ہیں اور ہمیشہ ہوتے رہیں گے ، لیکن 24 مارچ 1843ع کا دن ایک ایسا دن تھا جس میں محب وطن اور غدار وطن علیحدہ ہونے والے تھے ، سچے اور جھوٹوں کی پہچان ہونی تھی ، سندھ دھرتی پر مر مٹنے والے اور اس دھرتی کا سودا کرنے والے منظرعام پر آنے والے تھے ، یہ دن ایک امتحان تھا کہ کون ہے جو اپنے اعلیٰ ذھانت اور بہادری کے جوہر دکھاتا ہے اور کون ہے جو بزدلی کو اپنا زیور بنا کر سامراج کے سامنے گردن جھکا کر ذلت کی زندگی کو ترجیح دیتا ہے ۔ انگریزوں نے ہندوستان پر قبضہ کرنے کے بعد سندھ کی طرف بڑھنا شروع کر دیا اور 1843 کی شروعات میں ہی سندھ کے میروں کو دھمکایا کہ اگر تم لوگوں نے ھمارے معاہدے پر دستخط نہ کئے تو پھر تمہارا برا حال کیا جائے گا ، میروں نے اس معاہدے کے متعلق ابھی باتیں شروع ہی کی تھیں کہ انگریزوں نے حملہ کرکے امام گڑہ پر قبضہ کر لیا جو خیرپور کے میروں کے ہاتھ میں تھا . اس وقت سندھ کے میروں کی آپس میں بھی نہیں بنتی تھی . جیسے حیدرآباد میر نصیر خان کے پاس تھا اور میر صوبدار اس کا مخالف تھا . اور جلد ھی انگریزوں کی سازباز میں آگیا ـ فیبروری 1843 میں جب میانی کی جنگ لگی تو میر صوبدار میروں کی شکست سن کر انگریزوں کی طرف مٹھائی اور تحفے تحائف بھیجے . منصور قادر جونیجو نے جے الانا کا حوالہ دے کر لکھا ہے کہ میر صوبدار ہر وقت سر چارلس سے خفیہ خط و کتابت کرتا رہتا تھا جس میں انہوں نے یقین دلایا تھا کہ وہ سندھ کے میروں کا ساتھ نہیں دے گا اور انگریزوں کی مخالفت نہیں کرے گا انگریز غداروں کی حوصلہ افزائی کرتے رہتے تھے اسی طرح جب میر انگریزوں سے مقابلہ کرنے کے لئے تیاری کر رہے تھے تو میر صوبدار نے بڑی ہوشیاری کے ساتھ خود کو اور اپنے لوگوں کو جنگ میں شامل ہونے سے دور رکھا اور جب 17فروری اٹھارہ سو تینتالیس کو جب میانی کی جنگ لگی تو اس وقت میر صوبدار حیدرآباد کے قلعے کے اندر بیٹھا تھا جب اسے پتہ چلا کہ انگریزوں کو فتح ہوگئی ہے اور میر بھاگ گئے ہیں تو اس نے اپنے بھروسے والے آدمي منشی آوتراء کو جو سندھ کا ہندو عامل تھا کچھ قیمتی تحائف دے کر سر چارلس کی طرف بھیج دیا ۔ جاری ۔۔۔۔۔



______________________________________________
ـــــ سنڌھي ــــ



شهيد هوش محمد شيدي .ــ مرسون مرسون سنڌھ نه ڏيسون


 ڏينهن ۽ رات صدين کان ٿيندا رهيا آهن ۽ هميشه رهندا، پر 24 مارچ 1843ع وارو ڏينهن  هڪ اهڙو ڏينهن هو، جنهن ۾ محب وطن ۽ غدار کي الڳ ٿيڻو هو، سچ ۽ ڪوڙ جي سڃاڻپ ٿيڻي هئي، ڌرتي ماء مٿان قربان ٿيڻ وارا ۽ ڌرتي جو سوڌو ڪندڙ غدار کلي منظر عام تي اچڻا ھئا ھي  ڏينهن هڪ امتحان ھو ته ڪير پنهنجي اعليٰ ذھانت ۽ بهادريءَ جا جوهر ڏيکاري ٿو ۽ ڪير آهي جيڪو لالچ ۽ بزدلي کي پنهنجو سينگار بڻائي سامراج جي سامهون پنهنجو سر جهڪائي ذلت جي زندگي کي ترجيح ڏي ٿو ـ 
      هندستان تي قبضي کان پوءِ انگريزن سنڌ ڏانهن وڌڻ شروع ڪيو ۽ 1843ع جي شروعات ۾ ئي سنڌ جي حڪمرانن کي ڌمڪيون ڏنيون ته جيڪڏهن توهان اسان جي معاهدي تي صحيح نه ڪندا ته توهان سان بڇڙو سلوڪ ڪيو ويندو، ڳالهيون اڃان  شروع ئي  ٿيون هيون ته انگريزن امام ڳڙهه تي ڪاهه ڪئي ۽ قبضو ڪري ورتو جيڪو ان وقت خيرپور جي ميرن جي هٿ ۾ هو، ان وقت سنڌھ جا مير پاڻ ۾ به نه ٺھندا ھئا جيئن حيدرآباد مير نصير خان وٽ ھو ۽ مير صوبدار ان جو مخالف ھو ۽ جلد ھي انگريزن جي سازباز ۾ اچي ويو  فيبروري 1843ع ۾ جڏهن مياڻيءَ جي جنگ لڳي ته مير صوبدار ميرن جي شڪست جو ٻڌي انگريزن کي مٺايون ۽ تحفا ڏنا ـ منصور قادر جوڻيجو جي الانا جي حوالي سان لکيو آهي تہ مير صوبدار سر چارلس سان هميشه ڳجهي خط و ڪتابت ڪندو رهندو هو ، جنهن ۾ هن يقين ڏياريو ته هو سنڌ جي میرن جي حمايت نه ڪندو ، ۽ انگريزن جي مخالفت نه ڪندو انگريز غدارن جي حوصلا افزائي ڪندا رهندا هئا اهڙي طرح جڏهن مير انگريزن سان وڙهڻ جي تياري ڪري رهيا هئا میر صوبدار ڏاڍي چالاڪي سان پاڻ کي ۽ پنهنجي ماڻهن کي جنگ ۾ شامل ٿيڻ کان بچائي ورتو ۔ جڏهن مياڻي جي جنگ لڳي ته مير صوبدار حيدرآباد جي قلعي ۾ موجود هو جڏهن کيس معلوم ٿيو ته انگريزن جي فتح ٿي چڪي آهي ۽ مير ڀڄي ويا آھن تہ ان پنھنجي بھروسي واری صلاحڪار منشي آوتراء کی جيڪو سندھ جو ھندو عامل ھو ان جی ھٿان سر چارلس ڏانهن ڪجهه قيمتي تحفا موڪليا ۔
جاري۔۔۔۔۔۔








تبصرے

اس بلاگ سے مقبول پوسٹس

فاتح سندھ محمد بن قاسم

شھيد ھوش محمد شیدی حصہ چہارم